Subsidies – de achtergrond
Subsidie is een (tijdelijke) bijdrage van de overheid of van een aan de overheid gelieerde organisatie. Je kunt het zien als een bijdrage voor het uitvoeren of starten van een activiteit die economisch gezien niet rendabel is, maar waarvan de overheid vindt dat het nuttig en nodig is. Een sturingsinstrument van de overheid dus, die hiermee haar beleid wil realiseren en zorgen dat een heel aantal zaken toch worden gedaan, ook al is er geen of te weinig winst. Denk aan onderwijs, gezondheidszorg, theateroptredens, circuit van Zandvoort, wegen, openbaar vervoer.
De overheid kiest ervoor om bij te dragen aan deze faciliteiten of dit aanbod, door de middelen te herverdelen. De middelen is het geld dat wij met zijn allen verdienen, het herverdelen gebeurt via de belastingen die de overheid int. Het herverdelen wordt onder andere subsidie genoemd. Als je hebt gereisd in landen waar de overheid weinig aan herverdelen doet, kun je zien wat het verschil of het wel of niet gebeurt, voor een maatschappij maakt.
Voor ons is werken met subsidies ook leuk. Vakinhoudelijk is het interessant en je hebt vaak een vrij intensieve en betrokken samenwerking. Dat komt omdat een stichting altijd ook wat aan het zoeken is wat nu juist is in deze situatie en hoe zij het overheidsgeld op een goede manier kan gebruiken.
Subsidies in een wisselwerking tussen overheid en burgers
Een klein stukje achtergrond over subsidies, de wisselwerking tussen burgers en overheid en de invloed van het politieke spel. Belangrijk om te weten als je subsidies aan wilt vragen.
De democratie is een middel om de wisselwerking tussen burgers en overheid mogelijk te maken. Dit beweegt en verandert voortdurend
Figuur 19. Wisselwerking tussen burger en overheid
Burgers kiezen volksvertegenwoordigers. De volksvertegenwoordigers vormen samen het bestuur. De overheid is – zoals je waarschijnlijk weet - het geheel van ambtenaren, diensten en bestuur.
Burgers kiezen op basis van de plannen die de verschillende politieke partijen hebben. Als de volksvertegenwoordigers zijn gekozen, vormen zij samen het bestuur. De overheid gaat dan beleid maken. Hier komt altijd een samengeraapt geheel, consensus, uit, omdat de verschillende partijen allemaal hun eigen plannen hebben , er is niet één partij die het voor het zeggen heeft.
Deze plannen worden omgezet in beleidsdoelen. Aan deze beleidsdoelen worden budgetten toegekend, die vervolgens worden verdeeld over instellingen die het beleid willen gaan uitvoeren.
Hierin zien we het sturingselement van de subsidies. En zien we ook de wisselwerking tussen overheid en burgers. Ambtenaren maken de plannen. Zij zijn ook burgers, en hebben via hun werk contact met burgers en met organisaties die voor burgers werken. Zo rapporteren zij ook wat er speelt in het veld. Dat zien we ook terug in de beleidsdoelen.
Er is dus een wisselwerking tussen burgers en overheid, en tussen burgers en beleid. Daartussen zitten de dingen die maatschappelijk gebeuren.
Dit noemen we het politieke spel. Als je langer contact hebt met de overheid, of bijvoorbeeld met een specifieke ambtenaar, of als je regelmatig de krant leest, zie je zien dat er soms geld wordt gereserveerd voor zaken die hoog op de agenda staan of die veel aandacht hebben van burgers. Een enkele keer maak je mee dat je zelf een plan hebt dat goed samenvalt met ideeën van ambtenaren of bestuurders. Dan kun je soms heel snel een substantieel bedrag krijgen, omdat ambtenaren er ook belang bij hebben dat de realisatie van beleid goed en snel gebeurt.
Ons advies: treed in contact met ambtenaren of portefeuillehouders
Daarom is het altijd belangrijk om naast de digitale aanvraag voor subsidie in contact te treden met ambtenaren of portefeuillehouders. Voor hen is het interessant te horen wat er speelt bij de burgers. Maar voor jou, vanuit de stichting of vereniging, is het interessant te horen waar de accenten liggen bij de overheid. Soms zul je dan zien dat je betrekkelijk makkelijk geld kunt krijgen voor een plan dat je al langer hebt als stichting, maar dat even in de kast lag omdat je geen financiële middelen kon vinden.
Vormen van subsidie
Subsidie is een verzamelnaam van de instrumenten die de overheid heeft om beleidsdoelen te stimuleren. Vormen van subsidie zijn: achtergesteld krediet (een lening die pas later hoeft te worden terugbetaald), garanties, investeringspremies. Maar ook exploitatiesubsidies (voor de dagelijkse gang van zaken), activiteitensubsidie enzovoort.
Samengevat: subsidie is een instrument waarmee de overheid probeert haar beleid te realiseren. Het is goed om je hiervan bewust te zijn als je subsidie aanvraagt. Net als van tweerichtingsverkeer, subsidie aanvragen is nooit vrijblijvend.
De overheid heeft een doel en de organisatie of stichting wil iets. Het is een kunst om de verbanden te laten zien, door middel van praten, schrijven en andere communicatie, tussen de ideeën van de onderneming en dat de beleidsdoelen van de overheid worden gerealiseerd. Vanzelfsprekend moet je het dan wel in grote lijnen (de consensus) met de beleidsdoelen eens zijn.
Dit stuk over subsidies komt uit het boek ‘Financiën voor ondernemers’ dat eerder verscheen maar nog steeds actueel is. Hierin vertelt Esther o.a. uit hoe je geld kunt verdienen en over zekerheid, winst, pensioenen, belastingen en andere zaken met financiële consequenties waar iedere ondernemer mee te maken krijgt. Levendige voorbeelden uit de praktijk maken al deze onderwerpen inzichtelijk. Je kunt het boek bestellen via Managementboek. Klik hier
Lees hier over geld lenen van je bv